Dünya Müzeler Günü;
1946 yılında kurulan ve günümüzde 141 ülkenin üyesi olduğu ICOM https://icom.museum/en/ (Uluslararası Müzeler Konseyi), 1977 Yılında Moskova’daki toplantısında
18 Mayıs olarak ilan etmiştir.
Ama Unesco tarafından da resmi olarak tanınan ICOM’un müzelerin dünya kültür mirasını yaşatma faaliyetleri ve
önemleri konusunda farkındalık yaratmak için başlattıkları bu etkinlik 1982 yılından bu yana ülkemizde de
“Müzeler Haftası “ olarak kutlanmaktadır.
Dünya Müzeler Günü ve Anadolu
Her şeyden önce avcı toplayıcı toplumların yerleşik düzene geçmesi anlamındaki Neolitik devrimden başlayarak günümüze kadar
Ancak dünya Tarihi üzerinde çok önemli olayların gerçekleştiği, medeniyetlerin hüküm sürdüğü Anadolu toprakları,
tarihi eserler açısından son derece zengin, birçok alanda da eşi olmayan bir envantere sahiptir.
Ayrıca bereketli Hilal çevresinde M.Ö. 10.000 yıllarına kadar uzanan yerleşimler kazıldıkça dünya tarihinin yeniden
yazılmasına yol açana Göbeklitepe bulgusuna eşdeğer yeni bulgular ortaya çıkmaktadır.
Ayrıca 40’dan Sonra Gezdiğim Şehirler ve Hatay Medeniyetler Korosu yazılarımızı da okumanızı öneririm.
Osmanlı döneminde bu kültür mirasımıza hakettiği ilgi ve önem verilmeyişi sonucunda bozulmadan XIX. yüzyıla
kadar gelen muhteşem bir çok eserleri bugün yabancı ülkelerdeki müzelerin başyapıtı olarak sergilenmektedir.
Ayrıca British Museum – Londra’da ki Xantos’dan götürülen Nereidler kabartması, Knidos Arslanı, Berlin’deki Bergama Altar’ı; Truva Hazineleri, 1800’lerde yurtdışına götürülen eserlerin önde gelenleridir.
Her şeyden önce eski eserlerin bir müze yapısında toplanması ilk kez Abdülaziz tarafından gündeme getirilmiş ve eski eserler
Ancak 1846 yılında Aya irini Kilisesinde depolanmaya başlanmıştır.
Halka açık, günümüz anlayışına uygun ilk müze ise 1875’de bu eserlerin Çinili Köşk’e nakledilmesiyle açılmıştır.
1881 de Osman Hamdi Bey’in Müze Müdürlüğüne getirilmesinden sonra müzecilik çalışmaları hızlanmış ise de
ülkenin çeşitli yerlerindeki eserlerin yurtdışına kaçırılmadan Müze-i Hümayun bünyesinde toplanması için gayet gösterilmiştir.
Mesela bugün müzenin en önemli eseri olarak sergilenen İskender Lahtini, Padişahın iradesine çeşitli bahaneler
yaratarak, direnerek yurt dışına hediye edilmesini önlemesi bilinen bir örnektir.
Ama 1891 de Mimar Allexandre Vallaury tarafından Çinili Köşk’ün karşısında yapılan Müze Binası günümüzde İstanbul
Arkeoloji Müzesi olarak faaliyet göstermektedir.
Her şeyden önce Osman Hamdi Bey’in açtığı yoldan ilerleyen Türk Müzeciliği, günümüzde Dünya çapında öneme sahip eserlerin
sergilendiği 467 Müzeye ulaşmıştır.
Sonuçta modern müzecilik anlayışı doğrultusunda düzenlenen Türk Müzelerinin bu çalışmaları uluslararası ödüllerle de takdir görmektedir.
Türk Müzeciliği ve Başarıları
Avrupa Konsey’i bünyesinde yer alan Avrupa Müze Formu (EMF)https://www.kulturservisi.com/ tarafından verilen Avrupa Yılın Müzesi ödülünü
1977 yılında kazanan Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nin ardından 2020 yılında Çanakkale Truva Müzesi
ve 2021 yılında da Eskişehir Odunpazarı Modern Müzesi https://omm.art/tr bu ödüle layık görülmüşlerdir.
Her yıl verilen ve büyük rekabete konu olan bu prestijli ödülün peşpeşe kazanılması Türkiye de müzecilik
konusunda yapılan çalışmaların gelişmişlik düzeyini ve Anadolu kültür birikiminin Avrupa’da büyük farkındalık yarattığının göstergesi olmaktadır.
2019 yılında ülkemizde 199 Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı, 268 Özel olmak üzere
toplam 467 Müze bulunmaktadır. https://muze.gov.tr/
Her şeyden önce Pandemi öncesi ciddi bir artış gösteren ziyaretçi sayısı 2019 itibarıyla;
35 milyon Kültür ve Turizm Bakanlığı müze ve ören yerleri,
16 milyon da özel işletmeler olmak üzere 51 milyona ulaşmıştır.
Ayrıca Kültür ve Turizm Bakanlığının bir yıl boyunca tüm müzelere ücretsiz giriş imkanı sağlayan
Müze kart https://muze.gov.tr/ sayısı da 9 Milyon olmuştur.
Kültür ve Turizm Bakanlığı Pandemi süresince evden de izleme olanağı sağlamak için önde gele 33 Müzeyi sanal
gezmeye açmıştır.
Bu müzelere https://www.ktb.gov.tr/TR-96599/sanal-gezinti.html adresinden ulaşmak mümkündür.
İstanbul Arkeoloji Müzesi İstanbul Modern Sanat Müzesi
ve Ankara Anadolu Medeniyetleri Müzesi başta olmak üzere, Truva Müzesi, Troya Müzesi: Ve Truva Atı Hikayesi Şanlıurfa Arkeoloji Müzesi, Gaziantep Zeugma Müzesi, Antakya Mozaik Müzesi, Antakya Şehri ve Müze Otel Anadolu’nun kültür geçmişini tanımak,
bu toprakların bizlere sağladığı mirasını doğru değerlendirmek için mutlaka gezilmesi gereken müzelerin başında gelmektedir.
Dünya Müzeler Günü ve Müzeler haftanız kutlu olsun.
