Her şeyden önce Valeye verdiğiniz aracınız çalınırsa ne olur hiç düşündünüz mü?
Mesela İhsan Amca restoranlar açılınca ailesini dışarıda yemeğe çıkaracak.
Her şeyden önce aklına takılmış, sordu:
“Valeye park etmesi için verdiğim aracım çalınırsa zararım nasıl giderilecektir?”
Gelin, cevabı birlikte arayalım…
Yeni Uygulamaya Geçiş
İhsan Amca ve Zeynep Teyze, 65 yaş ve üstünün sokağa çıkma sınırlamasının pazar günleri 14.00 – 20.00
saatleri arasında istisna kapsamında olacağını öğrendiler.
1 Aralık itibariyle de restoran, kafe, pastahane türü işletmelerin belirlenen kurallar dahilinde saat 20’ye kadar hizmet vermeye başlayacağını duyunca heyecanlanmışlar.
Gelecek pazar günü akşam yemeklerini çok beğendikleri bir restoranda yemeğe karar vermişler.
Beni aradı. Restoran’a araba ile gideceğini ve vale’ye park etmesi için bırakacağını söyledi.
Endişesi şu;
Her şeyden önce şimdiye kadar başıma bir şey gelmedi,
ama aracım çalınırsa zararım nasıl giderilecektir? diye sordu.
Ben önce, yürüme mesafesiyle sınırlı olmak, mesafe kuralına riayet etmek ve maske takmak kaydıyla dışarı
çıkabileceklerini, restoranlar için müşterilerde yaş sınırı olmadığını belirttim, o yine de aracıyla gitmede ısrarcı oldu.
Ne yapayım, ben de şimdiden keyifli bir akşam yemeği dilerim…
Valeye Verdiğiniz Aracınız
Her şeyden önce genel saklama sözleşmesi TBK md 561 ile düzenlenmiştir.
Her şeyden önce saklatanın (aracını park edenin), saklayana (otopark
işletmecisine) bıraktığı bir taşınırı, saklayanın (otopark işletmecisinin) güvenli bir yerde koruma altına almayı üstlendiği sözleşmedir.
Ayrıca o halde bir otoparka, garaja vs. gibi yerlere park etmekle, otopark işletmecisinden, aracımızı güvenle
saklamasını isteme hakkına sahip oluyoruz.
Ancak bunun karşılığında park ücreti ödüyoruz.
Aracımızı otoparka nasıl bırakmışsak, o şekilde teslim almamızdan otopark işletmecisi sorumludur.
Fakat İhsan Amca, bize aracımızı park etmek için yer gösterilmesi ile otopark işletmeciliği arasında bu bakımdan çok önemli bir fark var;
eğer umuma açık bir yer, alan, bölge araç park etmeye ayrılmış ise ortada bir “saklayan” niteliğinde otopark işletmecisi yoktur.
Aracı park etmekle saklama sözleşmesi kurulamaz.
Mesela bir apartmanın önünde araçları düzgün park etmek için çizgilerle ayrılmış yerlere park ederseniz,
burasının bir işleteni olmadığı için, kimseyle saklama sözleşmesi yapmış olmayız.
Otoparktaki Arabada Hırsızlık Olursa
İşletmecisi olan bir otoparka bıraktığımız araçtan bir şey çalınırsa İhsan Amca, senin de tahmin edeceğin gibi, hukuken otoparkın işletmecisi sorumludur.
Sana gerçek bir olaydan bahsedeyim.
İhsan Amca; ‘… AŞ’ kapalı garajı olan bir AVM işletmektedir.
Gülperi Hanım AVM’nin ücretli kapalı garajına aracını bırakıp, alışverişe geçer.
Döndüğünde aracının arka bagaj camının kırıldığını ve bir kısım eşya ve paralarının alındığını görür.
Hemen polise ve AVM güvenliğine tutanak tutturur.
Daha sonra zararlarından AVM ve kapalı garajın işleticisi ‘… AŞ’ye ve AVM’nin güvenlik şirketine karşı toplam 8.000 TL tutarında tazminat davası açar.
Mahkeme, eşyaları araç içerisinde bırakıp gitmekle hırsıza davetiye çıkarılmış olduğu, hırsızın sonradan yakalandığı ve çalınan dizüstü bilgisayarının iade edildiğini gerekçe göstererek, Gülperi Hanım’ın davasını
husumetten reddeder.
Gülperi Hanım, o zamanlar istinaf yolu olmadığından, kararı temyiz eder.
Yargıtay Gülperi Hanım’ı haklı bulur.
Çünkü AVM’ nin otoparkına aracını bırakan kimselerin eşyalarının güvenliğinden kaygı duymamaları gerekir.
Otopark’ a Ücret ve Bahşiş
Ayrıca otopark ücretsiz olsaydı bir şey değişir miydi?
Değişmezdi.
İhsan Amca! Otoparkın ücretli veya ücretsiz olması, otopark işletmecisinin saklayan olarak sorumluluğunu kaldırmaz.
Bu sebeple, bazı yerlerde vale’lerin “ücret” değil, “bahşiş” almaları hukuki sonucu araç sahibi aleyhine değiştirmez.
Lokantayla Saklama Sözleşmesi Kurulur
Mesela Caner adlı bir vatandaşımız gece geç saatlerde bir lokantaya yemeğe gider.
Vale’ ye verdiğiniz aracınızı park etmesi için otopark görevlisi olan vale’ ye teslim edip, yemek yenilen alana geçer.
Anahtarı üzerinde olan araç 45 dakika sonra, vale’nin başka bir müşteriye ait araçla ilgilendiği esnada kimliği
meçhul kişilerce çalınmıştır.
Caner Bey’in aracı kaskolu olduğundan, sigorta şirketi çalınan aracı tazmin edip,
Caner Bey’e ödediği paranın tahsili için lokanta sahibine ve aracı teslim alan vale’ye karşı dava açar.
Yargılama esnasında vale’ nin lokantanın bir çalışanı olduğu tespit edilmiştir.
Lokanta bir defa TBK md 66 gereği adam çalıştıran olarak vale’nin eyleminden sorumludur.
Buna ek olarak ayrıca saklama sözleşmesi kurulmuştur.
Çünkü otopark lokantanın hâkimiyet alanı içindedir.
Araç park edilmek üzere vale’ye teslim edildikten sonra uygun şekilde park edilip,
gerektiği şekilde özen gösterilerek kilitlenmeli,
hatta kapıların kilitli olduğu kontrol edilmelidir.
Araç anahtarının otopark görevlisi dışında başka bir kişi ya da kişilerin ulaşamayacağı bir yerde muhafazası
sağladıktan sonra diğer müşterilerin araçları ile ilgilenilmelidir.
Siz Yine de Dikkatli Olun
Araç sahibi aracını teslim ettikten sonra, hayatın olağan akışına olacak şekilde aracının anahtarı üzerinde
bırakıldığını bilmesi ve düşünmesi kendisinden beklenemez.
Ama İhsan Amca sana, benim gibi,
mümkünse aracın park edildikten sonra kilitlendiğinden emin olmalısın.
anahtarını almanı tavsiye ederim.
Neme lazım! Küçük bir ihmalin bedeli ağır olur!
Şayet hırsızlıktan Sorumlu Değiliz Yazısı Varsa.
AVM ve garaj işletmecisi şirket, hem kapalı garajın her yerinde göze çarpar ve okunur bir şekilde,
hem de otopark fişlerinin üzerinde
“araçta meydana gelecek hasar ve kayıp eşyadan yönetimin sorumlu olmayacağı”
ifadesinin bulunduğunu, bu sebeple araçlarda meydana gelen hırsızlıklardan sorumlu olmayacağını ileri sürer.
Elbette Yargıtay bu tür bir hırsızlıktan sorumsuzluk çekincesini geçerli kabul etmez.
Çünkü böyle bir sorumsuzluk ifadesi, saklayanın, kendisine bırakılan eşyayı güvenle saklama ve özen burcuna açıkça aykırılık teşkil ettiği için geçersizdir.
Saklayan otopark işletmecisi, kendi üzerine düşen, park edilen aracı koruma yükümlülüğünü araç sahibinin üzerine yıkamaz.
Örnek Olay
Ama araç sahibi de hırsızlığın olmasını önleyici tedbirleri alması zorunludur
Aksi takdirde araç sahibinin ve otopark işletmecisinin kusur oranları tespit edilip zararın tazmini kusur oranına göre paylaştırılır.
Mesela aracının içine görünür bir şekilde altın künyesini bırakıp, aracı kilitlemeyi de unutan bir kişi,
altın künyesinin çalınmasından daha ağır oranda kusurlu olacaktır.
Çalınan künyenin değerinin çok azını otopark işletmecisinden alabilecektir.
Mesela, Handan isimli bir araç sahibinin, aracını kapalı otoparka bırakırken gerekli önlemleri almadığı, laptop’
unu aracın sağ ön koltuğuna bıraktığı,
oysa laptop’u bagajına veya dışarıdan fark edilip görülemeyecek herhangi bir yere koyup saklamadığı
gerekçesiyle, zararın tamamının tazminini isteyemeyeceği sonucuna varılmıştır.
Aracımızı park ederken içinde değerli bir eşya bırakmayalım,
Ayrıca görünür şekilde hiçbir şey bırakmayın.
Özellikle Zorunlu Trafik sigortanız varsa veya satın alırken, Kaskonuzun kapsamını iyi inceleyin. https://www.sigortam.net/
Özel Sigorta Türleri hakkında ki yazımızı da takip etmenizi öneririz.
