Reşat Nuri Güntekin 25 Kasım 1889, İstanbul Üsküdar’da doğmuştur.
Sonuçta 7 Aralık 1956, Londra’da vefat etmiştir.
Her şeyden önce Cumhuriyet dönemi edebiyatında önemli bir yeri olan Çalıkuşu, Yeşil Gece ve Anadolu Notları gibi eserlere imza atmıştır.
Ayrıca, Türk roman, öykü ve oyun yazarıdır.
Ancak uzun yıllar liselerde öğretmenlik yapan Reşat Nuri Güntekin Milli Eğitim Bakanlığı müfettişi ve Çanakkale Milletvekili olmuştur.
Ama Müfettişlik görevi ile Anadolu’da gezdiği için Anadolu insanını yakından tanımıştır.
Babası, askeri tabip Nuri Beydir.
Annesi de Kars valisi Yaver Paşa’nın kızı Lütfiye Hanım’dır.
Fakat Reşide adlı kız kardeşi çok genç yaşta hayatını kaybetmiştir,
Sonuçta tek çocuk olarak büyümüştür.
Ancak babası askeri doktor olduğu için öğrenim hayatı boyunca Anadolu’da birçok il gezmiştir.
Reşat Nuri Güntekin ve Hayatından Kesitler
Reşat Nuri Güntekin, ilköğrenimine Çanakkale’de başlamıştır.
Her şeyden önce çocukluk yıllarında okuduğu Fatma Aliye Hanım’ın ‘’Udi’’ isimli romanı hayatında iz bırakıp, sanata heveslendiren eserleri arasına girmiştir.
Fakat babasının Çanakkale’deki evlerinde zengin bir kütüphanesinin olması onu kitaplara iten ve yazı yazma kültürünün gelişmesini sağlayan bir araç olmuştur.
Ancak İzmir’deki Frerler okulunda bir süre öğrenim gördükten sonra İstanbul’da Saint Joseph Lisesi’nde öğrenim görmüştür.
Yükseköğrenimini Darülfünun Edebiyat Şubesi’nde 1912’de tamamlamıştır.
Böylece öğrenim hayatını yirmi üç yaşında bitirmiştir.
Fakat öğretmenlik mesleğinin yanı sıra edebiyatla uğraşan Reşat Nuri, Halit Ziya Uşaklıgil’in eserlerinden aldığı ilhamla hikâye yazmaya başlamıştır.
Daha sonra tiyatro edebiyatını benimseyerek bir tiyatro yazarı olmak için çaba sarf etmiştir.
Ayrıca 1931’de maarif müfettişi oldu ve bu arada Dil Heyeti’yle birlikte bazı çalışmalar yapmıştır.
Konu hakkındaki Yeni Harfler ve Alfabenin Kabulü yazımızı da okumanızı öneririm.
1939’da ise Çanakkale milletvekili olarak TBMM’de görev yapmıştır.
Bu görevini 1946’ya kadar sürdürmüştür.
Ayrıca 1941’de tek çocuğu olan kızı Ela dünyaya gelmiştir.
Kızı Ela oyuncu Mehmet Keskinoğlu ile evlenmiştir.
Ama 1947’de, Cumhuriyet Halk Partisi’nin Ankara’da yayımlanan Ulus gazetesinin İstanbul kolu olan ‘’Memleket’’ gazetesini çıkarmıştır.
Reşat Nuri Güntekin daha sonra müfettişlik görevine geri dönmüştür.
Ayrıca 1950’de Birleşmiş Milletler, Bilim ve Kültür Örgütü ‘’UNESCO’’ Türkiye temsilciliği ve öğrenci müfettişliği görevleriyle Paris’e gitmiştir.
Ayrıca Paris kültür ataşeliği yapmıştır.
Fakat 1954 yılında ise yaşından dolayı bu görevden ayrılmak zorunda kalmıştır.
Emekliliğinden sonra bir süre İstanbul Şehir Tiyatrosu edebi heyeti üyeliği yapmıştır.
Reşat Nuri Güntekin akciğer kanseri teşhisi konulduktan sonra tedavisi için Londra’ya gitmiştir.
Ama maalesef orada, 7 Aralık 1956’da hastalığına yenik düşerek vefat etmiştir.
Ama 13 Aralık 1956’da Karacaahmet Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Sonuçta Levent’te oturduğu sokağa “Çalıkuşu” ismi,
Kadıköy ve İzmir’de bir ilköğretim okuluna,
Ayrıca Fatih’te bir tiyatro sahnesine Reşat Nuri Güntekin ismi verilmiştir.
Kaynak: https://tr.wikipedia.org 24.11.2021
Eserleri
Romanları
Gizli El (1922),
Çalıkuşu (1922),
Damga (1924),
Dudaktan Kalbe (1925),
Akşam Güneşi (1926)
Bir Kadın Düşmanı (1927),
Yeşil Gece (1928),
Acımak (1928),
Yaprak Dökümü (1930),
Kızılcık Dalları (1932),
Gökyüzü (1935),
Eski Hastalık (1938),
Ateş Gecesi (1942),
Değirmen (1944),
Miskinler Tekkesi (1946),
Harabelerin Çiçeği (1953),
Kavak Yelleri (196),
Son Sığınak (1961),
Kan Davası (1961).
Hikâyeleri
Roçild Bey (1919),
Eski Ahbap (1919),
Sönmüş Yıldızlar (1923),
Tanrı Misafiri (1927),
Leyla ile Mecnun (1928),
Olağan İşler (1930),
Aşk Mektupları,
Boyunduruk,
Gezi Yazısı
Anadolu Notları Cilt 1 1936, Cilt II 1966.
Oyunları
Hançer(1920),
Eski Rüya (1922),
Ümidin Güneşi (1924),
Gazeteci Düşmanı(1925),
Şemsiye Hırsızı(1925),
İhtiyar Serseri (1925),
Taş Parçası (1927),
Yeşil gece (1928),
İstiklâl (1933),
Hülleci (1933),
Yaprak Dökümü (1971),
Eski Şarkı(1971),
Balıkesir Muhasebecisi (1953),
Tanrıdağı Ziyafeti (1954),
Bir Köy Öğretmeni,
Çalıkuşu 2,
Kavak Yelleri.
