Ertelemek

Ertelemek sözcüğü, sonraya bırakmak, tecil etmek, talik etmek olarak tanımlanmaktadır.

Ertelemek
Ertelemek

Ancak ertelemek ve erteleme davranışı birçoğumuzun günlük hayatta kullandığı süreçlerdir.

Hangimiz yapmamız gereken birçok iş varken kahvemizi içip kitabımıza devam etmeyiz ki?

Her ne kadar günümüzde kapitalist hayata ve hızlı dönüşen ve değişen dünyanın bir parçası olarak görülse de erteleme davranışı tarihte Sokrates ve Aristoteles gibi yunan filozoflarının da gündeminde yer almıştır.

Konuya benzer içerikteki Hayatın Özeti yazımızı da okumanızı öneririz.

Yüzyıllar boyu süregelen bu sık kullanılan davranış tembellikle karıştırılsa da aynı şey değildir. Ertelemeyi, bir davranışın diğer davranışa tercihi olarak da açıklayabiliriz.

Bu tercih nedeniyle bireyler genellikle sorun yaşadıklarını ve bu davranışlarını değiştirmek istediklerini ifade ederler.

Davranış alışkanlığa dönüştüğünde bunu kişilik özelliği olarak tanımlayabiliriz.

Durumu kişilik özelliği ve alışkanlık olarak tanımladığımızda sürecin değişim süresi de aynı oranda artacaktır.

Bu oranlar küçümsenmeyecek kadar yüksektir.

Neden Ertelemek?

Her ne kadar davranış birey bazında gerçekleşse de etkisi birey bazında kalmamaktadır.

Bu da sosyal yaşantıda olumsuzluklara yol açmaktadır.

Başarısız olma korkusu ve görevden hoşlanmama erteleme davranışının iki temel unsurudur.

Değerlendirilme kaygısı, mükemmeliyetçilik, özgüven eksikliği,

başarısızlık korkusunun altında yer almakla birlikte diğer unsur yapılacak işten

haz etmemeyi içermektedir (Solomon ve Rothblum, 1984).

Ancak birey yapması gerekeni ertelediğinde değerlendirilmekten de kaçınmış olacaktır.

Bu kaçınma davranışı bir baş etme stratejisi olarak geliştirilmiş olacaktır.

Günlük yaşamda insanlar problemleriyle baş etmek için farklı stratejiler kullanmaktadırlar. Burada kritik olan bu stratejilerin işlevsel olup olmamasıdır.

İlk paragrafta bahsedildiği gibi bu stratejiyi bireyler değiştirmek istemektedirler.

Ertelenen davranışı yerine getirmeyen birey dışsal atıf yaparak benlik saygısını incitmemiş olacaktır.

Bu da benliğe yönelik bir savunma sağlayacaktır.

Diğer unsur hazza yönelme anhedonist olandan kaçmadır.

Bu gibi durumlarda süperego ve idin çatışma içinde olduğunu söyleyebiliriz.

Freud’un yapısal kuramına göre id ile yönetilen birey hazza yönelecek ve dürtüsel davranarak anlık hazza ulaşmak için erteleme davranışında bulunacaktır.

Ego ise bu çatışmanın arasında kalan kısımdır.

Süper ego ise manevi ve etik düşüncelerle ile beraber idi kontrol eder.

Ancak süper egosu baskın gelen bireyin daha az erteleme davranışında bulunması veya çok daha fazla erteleme davranışında bulunması gözlenebilmektedir.

Sonuç

Bu bireyler davranışlarını erteleyerek anlık hazzı elde etme dürtüselliğinde bulunmayacak ve etik ilkeleri nedeniyle de randevularını aksatmayacaktır.

Sizin de etrafınızda böyle insanlar vardır.

Bu insanları genel olarak dakik olarak tanımlarız.

Diğer bir boyutuyla ise yalan söyleme becerilerini başarılı kullanarak erteleme davranışını sık tekrarlayabilirler.

Pek çok insanın yapmak istemediği bu davranışı nasıl değiştirilebilir veya işlevsel hale getirilebilir?

Burada bahsedebileceğiz birkaç nokta var.

Günümüzü iyi planlamamak, işlerimizin aksamasına ve diğerler işlerinde ertelenmesine sebep olacaktır.

Bir diğer nokta ise sınırları olmayan bireylerin ‘Hayır’ demek konusunda yaşadığı içsel sıkıntıdan kaynaklanmaktadır.

Hayır diyemeyen birey kendisine yöneltilen teklifi reddetmeyecektir.

Anlık içsel sıkıntı yaşamamak için yapılan bu kaçınma randevu günü geldiği zaman erteleme bahanelerine dönüşecektir.

Sonuçta birey sınırlarını çizmiş olduğunda sınır problemleri yaşamayacak ve bu bahanelere ihtiyacı kalmayacaktır.

Bu konu hakkında farklı bir kaynaktan da okumak isterseniz https://pdr.itu.edu.tr web sayfasındaki ilgili yazıyı önerebilirim.

Fuldem Ece Erdem

Uzman Klinik Psikolog Fundem Ece Erdem İstanbul’da doğdu. Lise eğitimini Fenerbahçe Lisesi’nde tamamladı. Sonra 2009 yılında Okan Üniversitesini tam burslu olarak kazandı. Psikoloji Bölümünü(%30 İngilizce) okurken başarısı nedeniyle Çift Anadal Programına hak Kazanarak Sağlık Yönetimi bölümünü de okudu ve iki bölümden de mezun oldu. Bir yandan Anadolu Üniversitesi’nde Sosyal Hizmetler Bölümü’nü bitirdi. Ayrıca Marmara Üniversitesi’nden pedagojik formasyonunu almıştır. Türkiye Çocuklara Yeniden Özgürlük Vakfı(TCYOV)’nda sabıkalı çocukları hayata rehabilite etme çalışmasında bulundu. Aura Psikoterapi Merkezi & Otizm Derneği Farklı gelişen(otizm, down sendromu, hiperaktivite, şizoid) çocuklarla çalıştı ve Beyoğlu Belediyesinin ‘’Farklı Olanla Yaşamak’’ projesinde yer aldı. Özel Alp Ata Bakım Merkezi’nde şizofreni, şizoid, mental retardasyon hastalarıyla çalıştı. Yedikule Durp Pırgiç Ermeni Hastanesi Vakfı’nda vaka görüşmelerine gözlemci olarak katılım sağlayıp, poliklinikteki hastaları psikiyatrist yanında gözlemledi. Erenköy Ruh ve Sinir Hastanesinde AMATEM ve K1 servislerinde görev aldı. Varoluşçuluk ve Logoterapi & Cinsel Terapi Eğitimini & Çözüm Odaklı Terapi & BDT-Bilişsel Davranışçı Terapi & Şema Terapisi & Oyun Terapisi Eğitimlerini almış. Süpervize edilmiş ve bu eğitimler doğrultusunda terapilerini yürütmektedir. Cinsel terapi, Varoluşçuluk ve logoterapi, çocuk-ergen-çift-aile için Çözüm Odaklı terapi, Yetişkinlerde Bilişsel Davranışçı Terapi(BDT) uygulamaktadır. Ayrıca yıllarca anaokullarına psikolog olarak destek sağlamıştır. Okan Üniversitesi Sağlık Odaklı Klinik Psikoloji master programını tamamlamış ve yetişkin, ergen, çocuk psikolojisi üzerine araştırma ve uygulama alanlarında çalışmalarını sürdürmektedir. Sosyal sorumluluk açısından yoğun olarak projeler üretmektedir. Soma(Manisa)’da ve Aladağ(Adana)’da her sene, yaz okullarında durumu olmayan köy çocuklarına atölyeler açmaktadır. Çevre için Çöp Toplama projeleri; yaşlılar için Darülaceze projesi yapmaktadır. Yaklaşık 4 yıl Pendik Şifa Hastanesi ve Özel Doğan Hastanesi'nde danışanlarını görmüştür. Sonrasında Dünya Danışmanlık ve Psikoloji Merkezi adıyla kendi kurumunu açmıştır. Aktif olarak danışan görmeye devam etmektedir. Şema terapisi uygulayıcısıdır. Kurumda birçok uzmanla birlikte destek vermeye, stajyer yetiştirmeye ve kurumlara da danışmanlık sağlamaya devam etmektedir. Aynı zamanda, Bilginet Akademi’de ve kendi kurumunda Oyun Terapisi eğitimi vermektedir. Uygulamalı Psikoloji Doktora Programı halen devam etmektedir.

Related Posts

Sosyal Hazırlık: Yalnızlıkla Başa Çıkmak

Sosyal hazırlık emeklilik öncesinde önemlidir. Çünkü en büyük tehlike sessizlik olmasın. Her şeyden önce emeklilik, çalışmanın sona erdiği, dinlenmenin başladığı dönem gibi görünse de aslında pek çok kişi için yalnızlık,…

Yaşlı Bakım Teknolojileri: Dünya Uygulamaları

Her şeyden önce yaşlı bakım teknolojileri günümüzün yaşlanan nüfusları için önem kazanmaktadır. Ayrıca bakım teknolojileriyle birlikte bağımsız yaşamı destekleyen, sağlığı uzaktan takip eden, ilgili bakım hizmetlerini optimize eden çözümlere dönüşüyor.…

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.