Egzama, bir diğer adıyla atopik dermatit olarak da bilinen adı ile, kalıtsal ve genetik bileşenlerden büyük ölçüde etkilenen bir cilt rahatsızlığıdır.
Her yaşta görülebilmekle birlikte, kronik ya da dönemsel olarak ortaya çıkabilmektedir.
Her şeyden önce egzamanın, ciltte aşırı kuruluk, pul pul dökülme, kaşıntı, kızarıklık ve cildin kuruluktan çatlaması gibi bir dizi belirtileri vardır.
Ancak hepsinden çok dikkat çeken semptom kaşıntıdır.
Ancak, yetişkinlerde genellikle ellerde, bacaklarda ve ayaklarda ortaya çıkmaktadır.
Ama tüm vücudun etkilendiği, şiddetli atopik dermatit olarak da görülebilmektedir.
Genellikle de bu kişiler, çocuklukta ve bebeklikte egzama geçmişi olan kişilerdir.
Yetişkinlerde görüldüğü gibi, bebekleri de sıkça etkileyen bir cilt rahatsızlığıdır.
Egzamalı ciltte kuruluk, kızarıklık, kaşıntı ve kabarcıklar görülmektedir.
Ciddi bir hastalık olmamasına rağmen hem kaşıntı hissi hem de görüntü olarak kişiyi rahatsız edebilmektedir.
Ancak bulaşıcı bir hastalık değildir.
Çünkü, Dermatologlar egzamanın kişiden kişiye bulaşmadığını belirtmektedirler.
Konu ile ilgili olaraktan Sağlık Okuryazarlığı (SOY) Nedir ve Yaşlılıkta Neden Önemlidir yazımızı da okumanızı öneririz.
Egzama Neden Olur?
Genetik faktörler başrolü oynamaktadır.
Her şeyden önce kalıtımsal bir rahatsızlıktır.
Ailesinde egzama geçmişi olan kişilerde görülme olasılığı daha fazladır.
Ateşli hastalıklar egzamayı tetikleyebilmektedir.
Özellikle çocuklarda ateşli hastalıklar sonrasında belirtileri sık sık gözlemlenir.
Cilt enfeksiyon kaptığında da egzama riski artmaktadır.
Herpes virüsü gibi enfeksiyonlarda görülen kaşıntı, kızarıklık gibi belirtiler, beraberinde egzamayı da getirebilmektedir.
Ayrıca, vücudun bazı besinlere alerjisi varsa, egzama belirtileri baş gösterebilmektedir.
Bazı sabunlar, temizlik ve hijyen amaçlı kullanılan deterjanlar, bulaşık deterjanları riski arttırabilmektedir.
Çeşitleri Nelerdir?
El egzaması
Genellikle kimyasal içeren ürünlerin teması sonucu ortaya çıkmaktadır.
Özellikle kolonya, dezenfektan ve alkol içeren temizleyiciler de el egzamasına neden olabilmektedirler.
Atopik egzama veya Atopik dermatit
Genellikle bebeklikte ortaya çıkan atopik dermatit, bağışıklık sistemi ile alakalıdır.
Alerjiye yatkın olan bünyelerde görülmektedir.
Seboreik egzama veya Seboreik dermatit – Saç derisi egzaması
Saç derisi egzaması olarak da bilinen bu egzama çeşidi, vücudun yağlı olan bölgelerinde ortaya çıkan seboreik dermatit, kaşlarda, yanaklarda, burun kenarlarında, sakal altında kızarıklık, pullanma ve döküntü şeklinde kendini göstermektedir.
Ayak egzaması
Ayakların havasız kalması sebebiyle ortaya çıkabilir ve genellikle ayak mantarı ile karıştırılabilmektedir.
Kontakt egzama
Cilde temas eden ve reaksiyon göstermesine neden olan egzamaya kontakt egzama adı verilmektedir.
Özellikle de; Parfüm, deterjan, makyaj malzemeleri, temizlik maddeleri, saç boyası, ayakkabı ve metal maddeler ciltteki yağ tabakasına zarar verebilmektedir.
Asteatotik egzama
Genellikle yaşlılarda görülen asteatotik egzama, sık banyo yapılması sonucu ortaya çıkabilmektedir.
Genellikle; Bacakların üst kısmında, kollarda ve gövdede çatlaklar şeklide kendini göstermektedir.
Konu ile ilgili olarak Yatak Banyosu Nedir? yazımızı da okumanızı öneririm.
Numuler Egzama
Kol, bacak ve ellerde görülen bu çeşidi, kaşıntılı daire şekillerinde ortaya çıkmaktadır.
Yetişkinlerde görülmekte ve vücuttaki bir enfeksiyondan kaynaklanabilmektedir.
Stres egzaması
Egzamanın bir diğer sebebi ise stres faktörüdür.
Fazla stresli dönemlerde ciltte kaşıntı, aşırı kuruluk ve pul pul dökülme olarak kendini gösterebilmektedir.
Konuyu daha iyi anlayabilmek için de Stres ve Stresle Başa Çıkma başlıklı yazımızı da okumanızı öneririz.
Nasıl Geçer?
Cilt bariyerinin onarılması, cildin aşırı nem kaybetmesini engellemek ve daha da fazla kurumasının önüne geçmek için önemlidir.
Cilt bariyerini güçlendirecek kremler ve sabunlar Dermotologlar tarafından önerilebilmektedir.
Egzamayı tamamen ortadan kaldıracak bir tedavi bulunmamakla birlikte, cilt doktorlarının önereceği merhemler ve kremler ile birlikte, ağızdan alınan ilaçlar ve fototerapi gibi yöntemler de bulunmaktadır.
Fakat bunları kesinlikle doktorunuza danışmadan kullanmamalısınız.
Egzama ile ilgili en can sıkıcı konuların başında kaşıntı gelmektedir.
Hayat kalitesini son derece etkileyen kaşıntıyı gidermek için kaşıntı giderici ve rahatlatıcı kozmetik kremleri dermatolog önerisi ile kullanılabilir.
Kaşıntının azalmasıyla gece uykusu kalitesinde de artış gözlemlenecektir.
Belirli dönemlerde ortaya çıkan kronik egzamayı tedavi etmek için stresli durumlardan uzak durmak, uyku düzeni gibi faktörlerin gözden geçirilmesi ve bu gibi durumlardan uzaklaşılması önerilmektedir.
Eğer alerjik reaksiyonlardan kaynaklanıyorsa, doktorunuzun önerisi ile yama testi yapılabilir.
Sırta uygulanan bu testte, kişinin alerjenlere olan tepkisi ölçülmektedir.
Ayrıca, egzama sebebinin bulunabilmesi için herhangi bir alerjik etken görülmediğinde, başka hangi sağlık sorunun egzamaya neden olduğunun öğrenilebilmesi için biyopsi istenebilmektedir.
Konu hakkında Küba merkezli uzmanların önerileri hakkındaki https://islaplus.com web sitesine de göz atmanızı öneririm.
