Sigara tüketimi ilk kez; Cristof Kolomb’un Amerika kıtasını keşfinde denizcilerini Küba’nın iç kesimlerine gönderdiğinde yerli halkın kullandığını görüp, kendilerinin de denemesi ile başladığı bilinmektedir.
Ancak bu keşif sonrasında bu kıtadan Avrupa kıtasına taşınmıştır.
Sonuçta ticari değeri keşfedilip para kazanılması ile de yaygınlaşmıştır.
Her şeyden önce 17. yüzyılda Avrupa kıtasında ekimi başlamıştır.
Ancak ilk olarak Portekiz’de ekilerek Devlet tekelinde üretimi yaygınlaşmıştır.
Osmanlı’da Tütün Tüketimi
Her şeyden önce 1570’de Osmanlı zamanında sigara tüketimi başlamış ve ilk tütün 1583’de Milas’ da ekimi başlatılmıştır.
Ayrıca 1598’de Cenevizli, İngiliz ve Hollanda’ lı tüccarların satmak için Osmanlı topraklarına ticari mal olarak getirmesi ile hızla yayılmıştır.
Ama Osmanlı döneminde belirli dönemlerde tütün tüketimi yasaklanmıştır.
Fakat yasağın kalkması sonucunda 17.Yüzyıl başlarında tütün ekimi Ege ve Marmara bölgesi ile Halep, Lazkiye bölgelerinde yoğun olarak ekimi yapılmaya başlanmıştır.
Ayrıca Halep, İstanbul, Karai ve Migren veya Baş Ağrısı Yaşıyorsanız yazılarımızı da okumanızı öneririm.
Ama 19.Yüzyıl ortalarından itibaren Osmanlı topraklarının %38 ‘ inde tütün ekimi gerçekleştirilmiştir.
Ancak 150.000 çiftçi tütün ekimi yapmaya başlamıştır.
Fakat 1688 ‘de ilk kez tütüne Gümrük vergisi getirilmiştir.
Ayrıca 1861’ de ise ithalatta önemli bir yere sahip olması sebebi ile Gümrük vergisi %5’den %8’e çıkartılmıştır.
Yerli üretimi desteklemek amacı ile bu yapılmıştır.
Bunun yanında, İthal işlenmiş tütün de %75 oranında vergilendirilmiştir.
Sonuçta tütünden elde edilen vergi Devlet gelirleri arasında önceleri %1 iken daha sonraları %5 e kadar çıktı.
Ama Avrupa’da da 16.Yüzyılda tütün tüketimi hızla yayılmıştır.
İlk başlarda pahalı olması, az bulunması sebebi ile sadece kısıtlı bir kesim tarafından tüketilmekteydi.
Sigara Tüketimi ve Yasaklar
Avrupa’da da zaman zaman sigara tüketimi yasakları getirildi veya tüketenlerin bağımlılığı gözlemlenerek kötü değerlendirildi.
Papa VIII. Urbanus tütün kullanımının kötü olduğuna dair ve görevlilerin görevlerini aksattıkları hakkında olumsuz görüşünü yayınlaması ile 1642 de yasaklansa da kaçak olarak içimine devam edilmiştir.
1750 yılında da bu yasak kaldırılmıştır.
Tütün tüketimi sadece içerek değil tedavide kullanılmaktaydı. Nikotin tedavisi tıp biliminde kullanılmaktadır.
Tütün tüketimi; ilk başlarda kendi yaprağına, daha sonra ise kağıda sarılarak yapılması dışında pipoya koyularak veya ağızda çiğnenerek de tüketilmektedir.
1633 deki büyük İstanbul yangını çıkış sebebinin kahvehanelerde içilen sigara olduğu düşünülerek içimi yasaklandı. Bundan bir yıl sonrada meyhanelerde içki içilmesine yasak getirildi.
Dönemin padişahı IV. Murat bu yasağı çok sıkı takip edip uygulattı.
Bu yasağın altında yatan asıl sebep ise bu yerlerde toplanan insanların muhalefet yaparak dönem yönetimini eleştirmeleriydi.
Tütün Tüketiminin Zararları
Her şeyden önce sigara içilmesinin zararları saymakla bitmez.
Ama yılda 7 milyon kişi sigaradan ölmektedir.
Fakat sigara tüketimi psikolojik bir sorundur.
Tüketim alışkanlığının yayılmasının baş nedeni insanların birbirinden görerek ve kopyalaması ile gerçekleşmesidir.
Daha küçük yaşlarda yakın çevremizde anne babalarımızın sigara tüketmesi, arkadaş çevremizin sigara tüketme alışkanlıkları, izlediğimiz film veya çizgi filmlerin beyinlerimizde bıraktığı şuur altı etki bizimde sigara içmeye başlamamızın baş etkenlerindendir.
Sigara tüketme alışkanlığı olanların uzun uçak yolculuklarında,
Müslüman kesimde oruç tuttuklarında gün boyunca sigara içmemeye şartlanmaları, tiryaki olmalarına rağmen içmeden durabilmeleri sigara tüketiminin psikolojik boyutunun en iyi örneğidir.
Sigara içindeki Nikotin renksiz, kokusuz bir maddedir ve böcek ilacı yapımında dahi kullanılıyor olması ne kadar
zehirli bir madde olduğunun kanıtıdır.
Sigara ile vücudumuza aldığımızda yavaş yavaş kana karışması sebebi ile kullanan kişide bağımlılık oluştursa dahi etkisini göstermez.
Uzun süre tüketenlerde bağımlılık etkisi yapar.
Psikologlar, sigara tüketen kişinin stresli, mutlu, gergin olma anında sıklıkla tüketilen sigaranın bağımlılığı bu şartlı refleks ile arttırdığını belirtmektedirler.
Sigara içen kişinin dışında içtiği ortamda içmeyen kişileri de etkiledikleri bilinmektedir. Bu ortamda bulunan içmeyen kişilere pasif içiciler denilmektedir. Yoğun içilen ve uzun süre bu ortamda kalan kişiler sigara içenlerden daha fazla etkilenmektedirler.
Son zamanlarda adını çok duymakta olduğumuz, DSÖ(Dünya Sağlık Örgütü) verilerine göre Türkiye’deki erkeklerin %30’u ve kadınların %12’si sigaradan ölmektedir.
Bilinen Başlıca Zararları.
https://www.yesilay.org.tr/tr/bagimlilik/tutun-bagimliligi
- Kalp ve damar hastalıkları.
- Bronşların daralması sonucu akciğer rahatsızlıkları ve KOAH.
- Damarlarda tıkanma ve buna bağlı felç.
- Midede gastrit, ülser ve mide kanseri.
- Ciltte sararma, kırışıklık, cilt kanseri.
- Ağız kokusu ve dişlerde sararma.
- Gebelikte sigara içilmesi erken doğuma ve buna bağlı olarak çeşitli gelişim. bozukluklarına, doğum sonrası ise sütün kesilmesine yol açar.
Sigarayı Bırakmak
Türkiye’deki tütünün kullanımından doğan zararının azaltılmasına dair 26 Kasım 1996’da bir karar yayınlanmıştır. Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.
19 Ocak 2008 de ise bazı düzenlemeler yapılarak evler dışında toplu yerlerde içilmesi yasaklanmıştır.
Eroin ve Kokain bağımlılığı gibi kişinin kendi başına tütün bağımlılığından vazgeçmesi zordur.
Vazgeçmek isteyenlere uygulanan çeşitli yöntemler olmakla birlikte bunların başarı oranı % 80 dir.
Kişinin inanarak ve istekli başlaması en iyi sonucu almada etkilidir.
İngiltere’ de tütün kullanımından vazgeçmek isteyen kişiye elektronik sigara önerilmektedir. Devlet destekli elektronik sigara verilen kişilerin ölmesi sonucunda bu konuya şüpheyle yaklaşılmaktadır.
Türkiye’ de Sağlık bakanlığı destekli ücretsiz sigara bırakma uygulaması başlatılmıştır.
Tütün tüketmekten vazgeçmeye karar vermeniz durumunda; ALO 171 sigara bırakma danışma hattını arayarak 182’yi tuşlayarak Merkezi hastane randevu sisteminden randevu alarak işe başlayabilirsiniz.
Sigarayı Bırakmanın 10 adımı
- Bırakma gününüzü belirleyin.
- Çevrenizdeki bütün sigara, çakmak, kibrit ve kül tablalarını uzaklaştırın.
- Küçük hedefler koyun.
- Kendinizi oyalayacak uğraşlar bulun.
- Sık sık dişlerinizi fırçalayın ve duş alın.
- Beslenmenize dikkat edin, bol su için.
- Sigara isteğinizi tetikleyecek etkenlerden uzak durun.
- Sakız çiğneyerek veya bitki çayı içerek sigara içme isteğinizin önüne geçin.
- Temiz hava alın, hareket edin.
- Canınız sigara isterse 10 kez derin nefes alıp verin.
Ama Sigarayı Bıraktıktan Sonra
- Ancak sigarayı bıraktıktan 2 saat sonra nikotin vücudunuzu terk etmeye başlar. Sağlık ve Spor.
- Ayrıca 6 saat sonra kalp atış hızı ve kan basıncı düşmeye başlar.
- 12 saat sonra sigara dumanından kaynaklanan zehirli karbon monoksit kan dolaşımınızdan temizlenir ve ciğerlerinizin daha iyi çalışmasını sağlar.
- Ancak 2 gün sonra tat ve koku duyularınız keskinleşir.
- 2-12 hafta içinde kan dolaşımı iyileşir, bu da yürüme, koşma gibi fiziksel aktiviteleri kolaylaştırır.
- 3-9 hafta sonra öksürme, nefes darlığı, hırıltı gibi problemler azalır ve akciğerleriniz güçlenmektedir.
- 5 yıl içinde kalp krizi riski yarı yarıya azalır.
- 10 yıl sonra akciğer kanseri riski yarıya inerken kalp krizi riski hiç sigara içmemiş bir kişinin riskiyle aynı orana düşer.
