IBAN, para transferlerinin yanlış hesap numaralarına yapılmasını önlemek amacıyla ilk olarak Avrupa Birliği ülkelerinde (AB) ortaya çıkmış bir hesap numarası standardıdır.
Ama IBAN, International Bank Account Number kelimelerinin baş harflerinden oluşan kısaltmadır.
Bunun sayesinde transfer edilen para daha hızlı ve hatasız bir biçimde göndericinin hesabından alıcının hesabına geçmektedir.
Böylece, işlemlerde oluşan hatalardan kaynaklanan bekleme süreleri ve ek maliyetler de ortadan kalkmaktadır.
Her şeyden önce en fazla 34 basamaktan oluşmaktadır.
Ancak bunun ilk dört hanesi, iki haneli ülke kodunu ve iki haneli kontrol rakamından oluşur.
Ama kontrol rakamı, IBAN’ın doğru ve geçerli olup olmadığını göstermektedir.
Bundan sonraki kısmı ise, ulusal banka hesap numarasını içermektedir.
Bu bölüm, toplam uzunluğu 34 haneyi aşmayacak şekilde her ülke tarafından serbestçe belirlenebilmektedir.
Bu sistem uluslararasında bir standart güvenliği de sağlamaktadır.
Bu IBAN numaranızı başkasıyla paylaşmakta güvenli işlem yapmanızı desteklemektedir.
Konu ile ilgili olarak da Finansal Suistimal ve Finansal Okuryazarlık Nedir? yazılarımızı da okumanızı öneririm.
Bazı Ülkelere Ait Örnekler
Ülke Uzunluk Örnek IBAN’lar
Almanya 22 DE89 3704 0044 0532 0130 00
Avusturya 20 AT61 1904 3002 3457 3201
Fransa 27 FR14 2004 1010 0505 0001 3M02 606
Hollanda 18 NL91 ABNA 0417 1643 00
İngiltere 22 GB29 NWBK 6016 1331 9268 19
İtalya 27 IT60 X054 2811 1010 0000 0123 456
IBAN ve Türkiye Kullanımı
Fakat Türkiye’nin IBAN uzunluğu 26 hane olarak belirlenmiştir.
Türkiye kullanım şekli aşağıdaki şekilde oluşmaktadır.
TR 56 01234 0 1234567890123456
Oluşturulan IBAN içinde “İ,Ç,Ğ,Ö,Ş,Ü” harfleri ve küçük harf kullanılmaz.
Türkiye’nin ülke kodu ISO 3166 No.lu standarda göre “TR”dir.
(Değişik fıkra: RG-5/8/2021 – 2021/5 Sayılı Tebliğ/3. md.) IBAN oluşturulurken kullanılacak ödeme hizmeti sağlayıcısı kodları Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından belirlenmektedir.
Hesap numarası alanı için standart bir format bulunmamaktadır.
Ancak hesap numarası olarak tespit edilen 16 hanenin sağa dayalı olarak yazılması ve varsa sol tarafındaki boşlukların sıfır ile doldurulması zorunludur.
Ama rezerv Alan Bölümü, tüm hesap numaraları için sıfır olarak doldurulmalıdır.
Kontrol basamaklarının hesaplanması ve doğrulanması, bu Tebliğin 2 ve 3 numaralı ekinde gösterilen ISO 7064 No.lu standarda göre oluşturulan MOD 97-10 yöntemi kullanılarak yapılmaktadır.
Ayrıca, bankalarda bulunan hesaplarınızın IBAN numaralarını öğrenmek için bankanıza başvurmanız gerekmektedir.
Ama hesaplarınıza ait IBAN`larınızı yalnızca bankanızdan öğrenebilirsiniz.
Fakat bunun dışında da hesabınızın bulunduğu bankanın Atm’lerinden, internet şubenizden ya da telefon bankacılığı aracılığı ile de öğrenmeniz mümkün olabilmektedir.
Ayrıca uygulama esasları ve kurallar için https://www.tbb.org.tr web sitesinden ulaşabilirsiniz.
