Hasta olma hali hepimizi ilgilendiren bir konudur ve tüm dünyada pandemi ve kronik hastalıkların artması ile birlikte ilaç kullanımı da artmaktadır.
Bu nedenle de Sağlık Okuryazarlığı (SOY) Nedir ve Yaşlılıkta Neden Önemlidir yazımızı okumanızı öneririm.
Ancak her kaynakta farklı veya yanıltıcı bilgiye karşı da bu okuduklarımızı farklı kaynaklardan okuyarak doğru bilgi olduğunu belirlemeliyiz.
En önemlisi de bu öğrendiklerinizi konusunda uzman doktorunuzla konuşmalısınız.
Hasta Olma Hali Morbidite Türleri
Morbidite, iki ana kategoriye ayrılmaktadır:
Akut Morbidite: Kısa süreli ve geçici hastalıkları ifade eder.
Örneğin, grip, soğuk algınlığı veya mide enfeksiyonları gibi hastalıklar akut morbiditeye örnektir.
Kronik Morbidite: Uzun süre devam eden veya ömür boyu sürebilen hastalıkları kapsar. Diyabet, hipertansiyon, obezite ve kalp hastalıkları gibi rahatsızlıklar kronik morbiditenin başlıca örnekleridir.
CDC (Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi) – Morbidite İstatistikleri: www.cdc.gov
Hasta Olma Hali Morbiditenin Nedenleri
Hastalık hali yani Morbidite oranlarının artmasına sebep olan birçok faktör bulunmaktadır;
Genetik Faktörler: Aile geçmişimiz, belirli hastalıklara yatkınlığımızı artırır.
Yaşam Tarzı Alışkanlıkları: Sağlıksız beslenme, düzensiz uyku, stres, sigara ve alkol kullanımı hastalık risklerini artırır.
Çevresel Faktörler:
Hava kirliliği, iş ortamındaki riskler ve su kalitesi gibi unsurlar hastalıkların yayılmasına neden olmaktadır.
Bulaşıcı Hastalıklar:
Pandemiler ve salgın hastalıklar, morbidite oranlarını ciddi şekilde artmasına neden olmaktadır. COVID-19 pandemisi buna önemli bir örnektir.
Nasıl Ölçülür?
Ancak sağlık otoriteleri, morbidite oranlarını belirlemek için farklı ölçüm yöntemleri kullanmaktadır.
- Hastalık Prevalansı: Belirli bir zaman diliminde toplumdaki hasta bireylerin oranıdır.
- Hastalık İnsidansı: Yeni teşhis edilen hastalık vakalarının belirli bir zaman diliminde oranıdır.
- Engellilik Oranı: Her şeyden önce hastalıkların bireyin yaşam kalitesine etkisini ölçer.
Ancak Dünya Sağlık Örgütü (WHO) – Küresel Morbidite Raporları hakkında bilgi edinmek isterseniz www.who.int web sitesinden inceleye bilirsiniz.
Morbiditeyi Azaltmak İçin Neler Yapabiliriz?
Ancak hastalık hali Morbiditenin azaltılması, bireysel ve toplumsal düzeyde alınacak önlemlerle mümkündür.
✅ Düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak: Erken teşhis, hastalıkların ilerlemesini önler.
✅ Sağlıklı beslenerek ve Dengeli beslenerek bağışıklık sistemimizi güçlendirmeliyiz.
✅ Fiziksel aktiviteyi artırmak: Düzenli egzersiz, birçok kronik hastalığın önlenmesine yardımcı
olur.
✅ Stresi yönetmek: Meditasyon, yoga ve düzenli uyku, psikolojik sağlığı destekler.
✅ Çevresel faktörlere dikkat etmek: Hava kirliliğinden korunaraktan ve hijyen kurallarına uyaraktan bulaşıcı hastalık riskini azaltacaktır.
Ancak sağlıklı bir yaşam sürmek için morbidite oranını düşürerek hastalıklardan korunmamız büyük önem taşır.
Sonuç olarak bireysel farkındalık ve sağlıklı alışkanlıklarla bu oranları düşürmek mümkündür.
