Her şeyden önce UNESCO kelimesi, İngilizce “United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization” kelimelerinin baş harfleri alınarak oluşturulmuştur.
Ama dilimize “Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Kurumu” olarak tercüme edilmiştir.
Ancak merkezi Paris’te bulunan UNESCO’nun temel misyonu, eğitim, bilim, kültür, iletişim
ve enformasyon yoluyla, küresel barışın tesisine, fakirliğin ortadan kaldırılmasına,
sürdürülebilir kalkınmaya ve kültürlerarası diyaloğun sağlanmasına katkıda bulunmak olarak özetlenebilir.
Bir Birleşmiş Milletler kuruluşu olarak 16 Kasım 1945, Londra, Birleşik Krallık’ da kurulmuştur.
Bugün onun kuruluş yıl dönümüdür.
Bu konudaki Birleşmiş Milletler yazımızı da okumanızı öneririz.
Türkiye Cumhuriyeti, UNESCO’nun 20 kurucu üyesi arasında yer almaktadır.
Ancak bu Yirmi ülke sırasıyla; Avustralya, Birleşik Krallık, Birleşik Devletler, Brezilya, Çekoslovakya,
Çin, Danimarka, Dominik Cumhuriyeti, Fransa, Güney Afrika, Hindistan, Kanada, Lübnan, Meksika,
Mısır Norveç, Suudi Arabistan, Türkiye, Yeni Zelanda ve Yunanistan dır.
UNESCO Genel Konferansının ilk oturumu, oy hakkına sahip 30 hükümetin temsilcilerinin katılımıyla
19 Kasım – 10 Aralık 1946 tarihleri arasında Paris’te gerçekleştirilmiştir.
Ancak son oturumunda kabul edilen miraslarla birlikte envanterinde 1199 miras yer almaktadır.
Bunlardan 933’ü kültürel, 227’si doğal ve 39’u karma (doğal ve kültürel) miraslardır.
2023 yılı itibariyle Sözleşmeyi kabul eden 195 Taraf Devlet bulunmaktadır.
Ama Filistin, UNESCO genel konferansının kararı ile 23 Eylül’de kurumun 194’üncü üyesi olmuştur.
UNESCO ve Türkiye
Bu kapsamda UNESCO Kurucu Yasası (Anayasası), dönemin Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından 16 Kasım 1945 tarihinde imzalanmıştır.
Ülkemiz, 1971 yılından bu yana UNESCO nezdinde daimi temsilci bulundurmaktadır.
Çünkü UNESCO tarafından her yıl önemli bir olayın yılı olarak ilan edildiğinden bu kapsamda
2023 yılı Âşık Veysel yılı ilan edilerek “Âşık Veysel’i Anma Programı” geçekleştirilmiştir.
Türkiye’nin geçici listede ilki 1994 yılında sunulan ve son olarak 2023 yılında güncellenen şekliyle 75 kültürel, 4 karma ve 3 doğal olmak üzere toplam 82 mirası bulunmaktadır.
Ama bundan sonraki yıllarda da daha bir çok kültürel değerimiz buraya dahil olmaya devam edecektir. https://www.ntv.com.tr
UNESCO’nun Türkiye’de koruma altına aldığı ilk eser olan Sivas’taki Divriği Ulucami
ve Darüşşifasında 8 yıl süren restorasyon çalışmalarının yüzde 70’i tamamlandı.
Sonuçta Dünyada eşi bulunmayan eserin 2024 yılında yeniden ibadete açılması planlanıyor.