Market TDK daki kelime anlamı ile;
Özellikle, her türlü yiyecek maddesinin, ev, büro, mağaza vb. yerlere ait gereçlerin satıldığı dükkan
olarak tanımlanmıştır.https://languages.oup.com/
Market kapitalizmin ücretli emeğe dayalı bir ekonomik sistem, bir üretim tarzıdır.
Türkiye’de 10 ve üzerinde şubeye sahip marketler “zincir market” olarak nitelendirilmektedir.
Ocak 2021 itibariyle Türkiye’de 152 farklı şirketin zincir marketleri bulunmaktadır.
Türkiye’de yaygın olarak faaliyet gösteren marketler, zincir marketler olarak biliniyor.
Bunlar sırası ile;
Metro, Migros, CarrefourSA, A101, Şok, BİM, Hakmar, Makro Market, Happy Center, Rammar, Snowy, Üçler gibi zincir marketler bulunmaktadır.
Söz konusu marketlerin toplam şube sayısı ise 38 bin 287 dir.
Türkiye’nin ilk toptan mağazası Tespo tabelasıyla 1989 yılında Marmaris’te açılmıştır.
İkinci örnek ise 1990 yılında İstanbul’a gelen küresel marka Metro olmuştur.
Üçüncü örnek ise 2002 yılında faaliyete geçen Bizim Toptan’dır.
2019 yılını 170 milyar lira ciroyla bitiren gıda perakendesi,
geçen yılı %7 büyümeyle tamamlarken, e- ticaretteki gıda satışları % 40 artmıştır.
Maliyet artışını yönetmeye ve verimliliğe odaklanan gıda perakende sektöründe son yıllarda format savaşları hızlanmıştır.
Son yıllarda indirim marketlerin hızlı büyümesi sektördeki dengeleri değiştirmiştir.
Mesela, Şok 7 Bin, Bim 8 Bin, A 101 ise 9 bin şube sayısını geçmiştir.
Migros 2.150, CarrefourSA 650 şubeye ulaşmışlardır.
Sonuçta, 2026 yılı sonuna kadar indirim marketleri yüzde 50 büyümeyle
toplamda 36 bin mağazaya ulaşacakları tahmin edilmektedir.
Market ve Bakkallar
Market kavramı gelişmeden önce hayatımızda mahallelerimizdeki bakkal amcalar vardı.
Alışverişe nakit veya kredi kartı şartı koşmadan ‘veresiye’ formülü sunan, bir telefonla evlere servis yapan,
müşterisine gerektiğinde borç veren bakkallar, pandemide tekrar yıldızları parlamıştır.
Her şeyden önce pandemi başındaki kapanmalar ve sonrası dönemde halkımız yakındaki market ve bakkaldan
alışverişe zorlanması ile bu yerel market ve sokak bakkallarının cirosu artmıştır.
Ayrıca birçok iş kolu kapalı kalmış veya belirli günler ve saatlerde açılmasına rağmen market ve bakkallar açık
kalmaya devam etmişlerdir.
Her şeyden önce uzun yıllar marketlere karşı varlıklarını korumaya çalışan bakkallar halkın alım gücünün düşmesi
ile birlikte tekrardan hatırlanılmış ve satış hacimleri canlanmıştır.
Bunu fırsata dönüştürerek hamle yapanlar bundan sonraki dönemde varlıklarını sürdürmeyi başaracaklarını düşünmekteyim.
Ancak diğerleri yok olmaya mahkum olacaklardır.
Ayrıca Alışveriş Değişiyor ve Metro Fast Nedir? yazılarımızı da okumadıysanız okumanızı tavsiye ederim.
Bugün Türkiye’deki bakkal sayısı 220 bin olarak belirtilmektedir.
Fakat son 10 yıldır ise rakam pek değişmemiştir.
Sonuçta bakkallar çoğunlukla dükkanı kapatmıyor, el değiştirmektedir.
Sayı azalmıyor belki ama bakkalın da iş modeli değişmektedir.
