Ekonomide bilinmesi gerekenler hakkında en başta, bireylerin, işletmelerin ve hükümetlerin kaynakları nasıl tahsis ettiğini ve bu kaynakların nasıl kullanıldığını inceleyen bir bilim dalıdır.
Ancak ekonomiyi anlamak, hem kişisel finans yönetimi hem de genel ekonomik gelişmeleri takip etmek açısından önemlidir. https://www.isbank.com.tr/blog
Buradan yola çıkaraktan ekonomide bilinmesi gereken bazı temel kavramlar ve terimler:
1. Enflasyon
Her şeyden önce enflasyon, genel fiyat seviyesindeki sürekli artışı ifade eder.
Bu konu ekonomide bilinmesi gerekenler konusunun başında gelen terimlerdendir.
Bu bağlamda enflasyon oranı, tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) gibi göstergelerle ölçülmektedir.
Ancak enflasyon, paranın satın alma gücünü azaltarak ekonomik istikrarı etkiler.
2. Deflasyon
Ancak deflasyon, enflasyonun tersidir ve genel fiyat seviyesindeki sürekli düşüşü ifade eder.
Ama deflasyon, tüketim talebinin azalmasına ve ekonomik durgunluğa yol açar.
3. Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH)
GSYH, bir ülkenin belirli bir dönemde ürettiği nihai mal ve hizmetlerin toplam parasal değeridir.
Ancak GSYH, ekonomik büyümenin ve refahın önemli bir göstergesidir.
4. Cari Denge
Her şeyden önce cari denge, bir ülkenin dış ticaret, hizmetler, yatırım gelirleri ve cari transferler hesaplarını kapsar.
Ama bir ülkenin dış ekonomik ilişkilerinin sağlıklı olup olmadığını gösterir.
Ancak cari açık, ithalatın ihracattan fazla olduğunu, cari fazla ise ihracatın ithalattan fazla olduğunu ifade eder.
5. Para Politikası
Merkez bankalarının para arzını ve faiz oranlarını kontrol ederek ekonomik istikrarı sağlamaya yönelik uyguladığı politikalardır.
Açık piyasa işlemleri, zorunlu karşılık oranları ve faiz oranları gibi araçlarla uygulanır.
6. Arz ve Talep
Ancak arz, belirli bir mal veya hizmetin piyasada sunulan miktarını ifade ederken, talep ise bu mal veya hizmete olan tüketici isteğini ifade eder.
Arz ve talep dengesi, fiyatların belirlenmesinde temel rol oynar.
7. İşsizlik Oranı
İşsizlik oranı, iş gücüne katılan ve iş arayan ancak iş bulamayan kişilerin toplam iş gücüne oranıdır.
Ama işsizlik oranı, ekonomik sağlığın önemli bir göstergesidir ve yüksek işsizlik oranları ekonomik durgunluğa işaret eder.
8. Bütçe Açığı
Her şeyden önce bir hükümetin harcamalarının gelirlerinden fazla olduğu durumu ifade eder.
Bütçe açığı, genellikle borçlanma yoluyla finanse edilerek ve uzun vadede ekonomik istikrarı tehdit eder.
9. Faiz Oranları
Borç alınan paranın maliyetini ifade eder.
Merkez bankaları, faiz oranlarını kontrol ederek ekonomik aktiviteyi ve enflasyonu düzenlemeye çalışır.
10. Döviz Kuru
Bir ülkenin para biriminin başka bir ülkenin para birimi karşısındaki değerini ifade eder.
Uluslararası ticaret ve yatırım akışlarını etkileyen önemli bir faktördür.
Ekonomiyi anlamak, bireylerin ve işletmelerin daha bilinçli finansal kararlar almasına yardımcı olur. Bu temel kavramlar, ekonomik gelişmeleri takip ederken ve kişisel finans yönetiminde önemli bir rehber niteliğindedir. Finansal Okuryazarlık Nedir?