Topkapı Sarayı, İstanbul Sarayburnu’nda, Osmanlı İmparatorluğu’nun 600 yıllık tarihinin 400 yılı boyunca, devletin idare merkezi olarak kullanılmıştır.
Her şeyden önce Osmanlı padişahlarının yaşadığı saraydır.
Bir zamanlar içinde 4.000’e yakın insan yaşamıştır.
Fatih Sultan Mehmed tarafından 1478’de yaptırılmıştır.
Benzer konudaki İstanbul Fethi Nasıl Yapıldı? ve Tarihi İstanbul Tren İstasyonları yazılarımızı da okumanızı öneririz.
Ancak Abdülmecid’in Dolmabahçe Sarayı’nı yaptırıncaya kadar yaklaşık 380 sene boyunca devletin idare merkezi olmuştur.
Ayrıca Osmanlı padişahlarının resmi ikametgahı olmuştur.
Ama kuruluş yıllarında yaklaşık 700.000 m²’lik bir alanda yer alan sarayın bugünkü alanı 80.000 m²’dir.
Saray halkının Dolmabahçe Sarayı, Yıldız Sarayı ve diğer saraylarda yaşamaya başlaması ile birlikte boşaltılmıştır.
Padişahlar tarafından terk edildikten sonra da içinde birçok görevlinin yaşamasıyla birlikte hiçbir zaman önemini kaybetmemiştir.
Fakat Saray zaman zaman onarılmıştır.
Ramazan ayı içerisinde padişah ve ailesi tarafından ziyaret edilen Kutsal Emanetlerin bulunduğu ‘’Hırka-i Saadet Dairesi’’ nin her yıl bakımının yapılmasına ayrı bir önem gösterilmiştir.
Her şeyden önce Topkapı Sarayı’nın ilk defa, bir müze gibi ziyarete açılması Abdülmecid dönemindedir.
O dönemin İngiliz elçisine Topkapı Sarayı Hazinesi’ndeki eşyalar gösterilmiştir.
Bundan sonra Topkapı Sarayı Hazinesi’ndeki eski eserleri yabancılara göstermek gelenek haline gelmiştir.
Abdülaziz zamanında, camekan vitrinler yaptırılarak, hazinedeki eski eserler bu vitrinler içinde yabancılara gösterilmeye başlanmıştır.
Ayrıca konunun tüm detayı hakkında https://tr.wikipedia.org web sayfasından okuyabilirsiniz.
Topkapı Sarayı ve Müzeye Dönüşümü
Sonraki yıllarda da Mustafa Kemal Atatürk’ün emriyle 3 Nisan 1924 tarihinde halkın ziyaretine açılmıştır.
Ancak İstanbul Asar-ı Atika Müzeleri Müdürlüğü’ne bağlanmıştır.
Önce Hazine Kethüdalığı, sonra Hazine Müdüriyeti adıyla hizmet vermeye başlamıştır.
Bugün ise Topkapı Sarayı Müzesi Müdürlüğü adıyla hizmet vermeye devam etmektedir.
1924 yılında bazı onarımlar yapıldıktan ve ziyaretçilerin gezebilmeleri için gereken idari önlemler de alındıktan sonra Topkapı Sarayı 9 Ekim 1924 tarihinde müze olarak ziyarete açılmıştır.
Sonuçta,1985 yılında UNESCO Dünya Mirasları Listesi’ne giren İstanbul Tarihî yarımada içerisindeki tarihi eserlerin en başında gelmektedir.
III. Avluda “iç” bir hazine daha olduğu için Divan-ı Hümayun Hazinesi’ne dış hazine denilmektedir.
Yapılma zamanı belli olmasa da, inşa edilme şekli ve planlarından 15. yüzyılın sonlarında Kanuni döneminde yapıldığı tahmin edilmektedir.
1937’de yapılan arkeolojik çalışmalarda, binanın önünde 5. yüzyıldan kalma bir bazilika bulunmuştur.
Bu bazilika çıkarılan diğer kiliselerle eşleştirilemediğinden “Saray Bazilikası” olarak adlandırılmıştır.
Ayrıca 9 Aralık 1929 da Mustafa Kemal Atatürk tarafından müzeye dönüştürülmesi istendikten sonra da yapılan envanter çalışması esnasında 1513 yılında çizilen ‘’Piri Reis Haritası’’ bulunmuştur.
