12 Eylül Darbesi veya 1980 İhtilali, resmî ismiyle 12 Eylül 1980 Harekâtı,
Ancak 12 Eylül 1980 de gerçekleştirilmiştir ve bugün onun 42. yıldönümüdür.
Her şeyden önce bu blog sayfasında hiçbir şekilde politik içeriğe yer vermemekle birlikteyiz.
Fakat bugün tarih itibari ile bu günün yıl dönümdür.
Tarihte bugün konularına yer vermiş olmamız nedeni ile de bugünü hatırlamak adına bu yazıyı yayınlıyoruz.
Hiçbir şekilde bu yazı politik görüşümüzü yansıtmamaktadır.
Ancak 27 Mayıs Darbesi ve 12 Mart Muhtırası’nın ardından Türkiye Cumhuriyeti tarihinde
Türk Silahlı Kuvvetlerinin yönetime karşı gerçekleştirdiği üçüncü ve son başarılı açık müdahaledir.
12 Eylül 1980 gecesi Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından saat 03.00’te TRT, PTT ve
diğer iletişim dairelerine el konularak başlayan askerî müdahale; İçişleri Bakanlığı,
Emniyet Genel Müdürlüğü, Dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’in konutu ve diğer hedeflerin de sorunsuz olarak ele geçirilmesiyle saat 04.00’te radyolardan tüm ülkeye duyurulmuştur.
İlk bildiride, “Girişilen harekâtın amacı; ülke bütünlüğünü korumak, millî birlik ve beraberliği sağlamak, muhtemel bir iç savaşı ve kardeş kavgasını önlemek, devlet otoritesini ve
varlığını yeniden tesis etmek ve demokratik düzenin işlemesine mâni olan sebepleri
ortadan kaldırmaktır.” ifadeleri yer verilmiştir.
Konunun detayları hakkında https://tr.wikipedia.org/wik web sayfasından okuyabilirsiniz.
Konu içeriğinde sözü geçen PTT hakkında da PTT: Posta Telgraf ve Telefon Kurumu yazımızı okumanızı da öneririz.
12 Eylül Darbesi Sonucu
Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren devlet başkanı olmuştur.
Yasama yetkisini kullanmak üzere Kenan Evren başkanlığında kuvvet komutanlarından oluşan Millî Güvenlik Konseyi kurulmuştur.
Siyasi partiler lağvedilerek, parti liderleri önce askerî üslerde gözetim altında tutulmuşlardır. Ancak sonra serbest bırakılarak, bir süre sonra ise bazıları yargılanmışlardır.
12 Mart 1971 Muhtırası sonrasında değiştirilen 1961 Anayasası uygulamadan kaldırılarak,
Türkiye siyasetinin yeniden tasarlandığı bir askerî dönem başlatılmıştır.
Ayrıca, Yeni Anayasa hazırlanarak, 7 Kasım 1982 günü halkoyuna sunulmuştur.
Sonuçta %91,37 oy oranı ile 1982 Anayasası ve Kenan Evren’in cumhurbaşkanlığı kabul edilmiştir.
Bu, darbenin üzerinden geçen 31 yılın sonunda da açılabilen ilk soruşturmayla 4 Nisan 2012 tarihinde darbenin yargılanmasına başlanmıştır.
Bu dava sonucunda Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya, 765 sayılı TCK’nin
“Devlet kuvvetleri aleyhine cürümler” başlıklı 146. maddesi uyarınca ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmışlardır.
Ama eski Hava Kuvvetleri Komutanı Emekli Orgeneral Tahsin Şahinkaya’nın,
Kenan Evren’den iki ay sonra, 90 yaşında ölümleri ile Yargıtay aşamasındaki dava düşmüştür.