Sürekli düşünme hepimizin zaman zaman yaşadığı bir durum olabilir.
Aynı konuyu defalarca zihnimizde döndürmek, geçmişte olan bir olayın ayrıntılarını sürekli sorgulamak ya da gelecekte başımıza gelebilecek ihtimalleri düşünmek.
Psikolojide bu duruma sürekli düşünme ya da ruminasyon denir.
İlk bakışta sadece “fazla düşünmek” gibi görünmekle birlikte, uzun vadede hem ruhsal hem de bedensel sağlığımız üzerinde olumsuz etki yaratır.
Sürekli Düşünme Nedir?
Er şeyden önce bir olay, duygu ya da olasılık üzerine zihnin tekrarlayıcı bir şekilde odaklanmasıdır.
Örneğin;
- “Neden böyle söyledim?” diye günlerce kendini sorgulamak,
- “Ya işler yolunda gitmezse?” endişesiyle uyuyamamak,
- Karar verirken defalarca aynı ihtimalleri tartmak,
gibi davranışlar bunun örnekleridir.
Ama kısa süreli düşünme çözüm arayışında faydalı olacaktır. http://Mindful.org – How to Stop Overthinking
Ancak bu süreç sürekli hale geldiğinde kaygı bozukluğu, depresyon, uyku sorunları ve odaklanma zorlukları ortaya çıkarır. Uyku Düzenimiz ve İleri Yaş
Nedenleri Nelerdir
Buna yol açması muhtemel bazı temel nedenler şunlardır:
- Kaygı ve stres düzeyinin yüksek olması,
- Mükemmeliyetçilik ve kontrol isteği,
- Geçmiş travmalar veya olumsuz deneyimler,
- Belirsizlik korkusu,
- Sosyal desteğin yetersizliği ya da yalnızlık.
Zararları Hakkında
- Zihinsel yorgunluk ve tükenmişlik,
- Karar verme güçlüğü,
- Uyku problemleri ve odaklanma kaybı,
- Uzun vadede anksiyete ve depresyon riskinde artış.
Önlemenin Yolları
- Farkındalık ve Meditasyon (Mindfulness)
Her şeyden önce zihne gelen düşünceleri fark edip onları değiştirmeden gözlemlemek, tekrar döngüsünü kırar. - Zaman Sınırı Belirlemek
“Bu konuya sadece 15 dakika düşüneceğim” gibi sınırlamalar, düşünceyi kontrol altına almayı kolaylaştırır. - Düşünceleri Yazıya Dökmek
Günlük tutmak ya da düşünceleri bir deftere yazmak, zihni boşaltarak rahatlama sağlar. - Eyleme Geçmek
Ayrıca sorunun çözümü için küçük adımlar atmak, düşüncelerin kısır döngüye girmesini engeller. - Dikkat Dağıtıcı Faaliyetler
Spor yapmak, yürüyüşe çıkmak, resim çizmek ya da sevilen bir müzik dinlemek, zihni farklı bir yöne kanalize eder. - Kendine Soru Sormak
- “Bu düşünce bana fayda sağlıyor mu?”
- “Şu an kontrol edebileceğim bir şey mi?”
Bu sorular, gereksiz tekrarların önüne geçer.
- Profesyonel Destek Almak
Eğer sürekli düşünme günlük yaşamı ciddi anlamda etkiliyorsa, bir psikolog veya psikiyatrdan destek almak en etkili çözümdür.
Sonuç
Ancak insan zihninin doğal bir özelliği olsa da kontrolsüz hale geldiğinde ruhsal sağlığımızı olumsuz etkiler.
Farkındalık, sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve doğru yöntemlerle bu durumu yönetmek mümkündür.
Unutmayın: Düşüncelerimiz bizim hayat kalitemizi belirler.
