Ayar sözcüğünün kelime anlamı olarak; bir aygıtın, bir düzeneğin çalışmasını düzene koyma işi olarak belirtilmektedir.
Her şeyin kendi düzeni veya ayarı vardır.
Şayet bunu dış müdahale ile değiştirirseniz veya bozulursa da ayarsız olmaktadır.
Buradan yola çıkarak araçların da kendi fabrika çıkışlarına göre bir kilometre ayarı vardır.
Kullanıldıkça, yol aldıkça bir düzen içerisinde artış göstermektedirler.
Fakat dış müdahale ile bunu değiştirirseniz de bu konudaki kanuni düzenlemeye
muhalefet etmiş olursunuz ve suç işlemiş sayılırsınız.
Her şeyden önce ikinci el araç alacaksanız da bu ayar,
yani kilometresi ile oynanmamış olması çok önemli bir unsurdur.
Araçla ilgili konulardaki Kış Lastiği Hakkında Bilinmesi Gerekenler ve
Valeye Verdiğiniz Aracınız Çalınırsa yazılarımızı da okumanızı öneririm.
Ayar İle Oynanan Araçlar Hakkında
İkinci el araçlarda en çok yapılan usulsüzlük, aracın kilometresi ile oynamaktır.
Her şeyden önce kilometresi ne kadar düşük ise aracın değeri de o kadar yüksek olmaktadır.
Her aracın belirli bir kullanım ömrü vardır.
Ancak kullanım ömrü de aracın kullanıldığı kilometre ile çok yakın bağlantılıdır.
Mevcut hal böyle olunca, aracını karşı tarafı yanıltarak olduğundan daha fazla bir değerle satmak için gerçek kilometresini düşük gösterecek hileli yollara başvurulmaktadır.
Ayrıca, kaporta hakkındaki hileler, hemen küçücük bir alet olan mikron aleti ile ölçülebilmektedir.
Ama oynanan kilometrenin anlaşılması o kadar kolay olmamaktadır.
Bunu ancak yetkili servislerde teknik aletlerle incelenme sonucu tespit etmek mümkün olmaktadır.
Fakat çıplak gözle tespiti mümkün değildir.
Ama aracı satın almadan sigorta kayıtları ve TÜV belgeleri de incelenmelidir. https://www.tuvturk.com.tr
Konu hakkındaki Araç Muayenesi Hakkında Bilmemiz gerekenler yazımızı da okumanızı öneririm.
Kilometre kayıtları bu belgelere işlendiğinden oynanıp oynanmadığı anlaşılabilmektedir.
Nasıl Anlaşılır?
Bir örnekle konuyu anlatalım.
Aracın 2020 yılı muayenesindeki kilometresi 90 bin,
ama 2022 yılında satışa çıkarıldığında üzerindeki kilometre göstergesinde 60 bin km yazıyor.
Araç 60 bin km geri viteste sürülmüş olsa dahi kilometresi düşmeyeceğine göre,
burada kilometresi ile oynanmış bir araç söz konusudur.
Alıcı fark etmediyse;
Araçta kilometre oynanması olduğunu bilerek satış yapanın bundan sorumlu olacağında şüphe yoktur.
Farkında olmadan kilometresi oynanmış bir aracı satın alan kişi,
bunu fark etmemiş ve kendisi de sonradan satışa çıkarmış olabilir.
Yargıtay Ne Diyor?
Bu konudaki Yargıtay kararına göre; kilometresinde oynama olduğunu bilmeden satış yapanın da bundan sorumlu olacağına dair karar vermiştir.
Ancak, 13. Hukuk Dairesi’nin 2015/40748 E., 2017/6751 K sayılı kararına konu olan olayda, alıcı, noterde yapılan satış sözleşmesi ile 18.09.2012 tarihinde 2. el bir araç satın almıştır.
Aracın kendisine 137.839 km olarak satıldığını belirtmiştir.
Ancak satın aldıktan bir süre sonra aracın 2008 yılında 205.223 km’ de iken
işlem gördüğünün ortaya çıktığını iddia ederek, satıcıya karşı dava açmıştır.
Ona göre, aracın kilometresi ile oynanmıştır ve kendisi de aracın kilometresi konusunda kandırılmıştır.
Davacı olan alıcı ayrıca araçta başka ayıpların da ortaya çıktığını iddia etmiştir.
Ödediği bedelin faizi ile tahsilini veya 2.500 TL değer kaybı ile birlikte iadesini talep etmiştir.
Ayrıca, oluşan arızalar nedeniyle yapılacak masraflar için de 7.179 TL’nin, davalıdan faizi ile birlikte tahsilini talep etmiştir.
Sonuçta mahkeme, davanın kabulü ile 2.500 TL değer kaybının davalı satıcıdan alınarak davacıya verilmesine karar vermiştir ve karar temyiz edilmiştir.
Ayrıca, Yargıtay 13’üncü Hukuk Dairesi, uyuşmazlığa Türk Borçlar Kanunu’nun 219’uncu maddesi ve devamındaki hükümlerin uygulanacağını belirttikten sonra,
satıcı araçtaki ayıpların varlığını bilmese bile onlardan sorumlu olacağını söylemiştir.
Dava konusu uyuşmazlıkta, satıcı aracı sattığını kabul etmekte, ama aracı başkasından, araçtaki kilometre ile oynama şeklindeki ayıptan haberdar olmadığı savunmasını yapmıştır. Ama sonuçta, bilse de bilmese de satıcının satılan araçtaki ayıplardan sorumlu olduğu kararı verilmiştir.
Fakat burada önemli olanın, alıcının araçtaki ayıpları bilerek satın almamış olmasıdır.
Yani aracı görüp inceleyerek ayıplı olduğunu bilerek satın alan kişi, sonradan ayıp iddiası ile satıcıya dava açamaz.
